Nasi pracownicy są często wyspecjalizowanymi w wąskich dziedzinach hydrologami, ekspertami obsługującymi skomplikowane urządzenia przeciwpowodziowe. Mimo odpowiedzialnych funkcji i specjalistycznych kompetencji regularnie muszą usuwać szkody i zniszczenia dokonywane na obiektach i budowlach hydrotechnicznych przez wandali oraz osoby lekceważące sobie przepisy prawa. Warto pamiętać, że awarie spowodowane dewastacją infrastruktury, chroniącej na co dzień przed powodzią i zapobiegającej negatywnym skutkom suszy oraz umożliwiającej żeglugę na wodach śródlądowych, mogą w konsekwencji prowadzić do tragedii.
Zgodnie z ustawą Prawo wodne w celu zapewnienia szczelności i stabilności wałów przeciwpowodziowych zakazuje się wykonywania robót lub czynności, które mogą wpływać na szczelność lub stabilność wałów chroniących przed nadejściem fali wezbraniowej na rzekach. Dotyczy to między innymi przejeżdżania wzdłuż i przez wały przeciwpowodziowe pojazdami lub konno, za wyjątkiem miejsc do tego przeznaczonych. Zakaz obowiązuje także w przypadku prowadzenia przez osoby nieuprawnione robót lub czynności, ingerujących w konstrukcję wałów przeciwpowodziowych, w tym ich rozkopywania, uszkadzania darniny lub innych umocnień skarp i korony wałów, wbijania słupów i ustawiania znaków. Zabronione jest też wykonywanie na wałach przeciwpowodziowych obiektów lub urządzeń niezwiązanych z nimi funkcjonalnie. Za naruszenie tych przepisów może grozić kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku, a w przypadku wyrządzenia znacznej szkody do dwóch lat pozbawienia wolności.
Skutki uszkodzeń infrastruktury i budowli hydrotechnicznych mogą być niestety dramatyczne. Zdarza się, że prowadzą pośrednio do zwiększenia rozmiarów powodzi, suszy lub skażenia rzek i potoków. Dlatego, stojąc na straży dbania o dobro gospodarki wodnej w Polsce, namawiamy wszystkich do rozwagi. Nie możemy pozostać obojętni na niszczenie infrastruktury chroniącej polskie rzeki i mieszkańców naszego kraju oraz ich mienie. Liczy się natychmiastowa reakcja, dlatego, jeśli ktoś jest świadkiem aktów wandalizmów, niszczenia urządzeń oraz budowli nad ciekami i zbiornikami wodnymi – powinien niezwłocznie zadzwonić pod numer alarmowy 112.
Oprócz poinformowania dyżurnego operatora o danym incydencie, warto wskazać dokładną lokalizację miejsca zdarzenia oraz krótki opis problemu. Takie zachowanie znacznie ułatwi i skróci czas reakcji odpowiednich służb i pozwoli na szybsze wysłanie odpowiednich jednostek w teren w celu podjęcia stosownych działań i ukarania sprawców zdarzenia. Niezmiennie też apelujemy do wszystkich mieszkańców i turystów: #SzanujWodę, ponieważ #WodyToNieŚmietnik!
W ostatnich latach nasi pracownicy niestety obserwują również masowe pojawianie się różnego rodzaju napisów czy graffiti na obiektach administrowanych przez Wody Polskie. Ich każdorazowe usuwanie wiąże się z wydatkami funduszy, które mogłyby być przeznaczane na konkretne cele, służące nie tylko walorom estetycznym budowli hydrotechnicznych, ale przede wszystkim statutowym obowiązkom stałej poprawy kondycji gospodarki wodnej w Polsce. Wszelkie zdarzenia związane z niszczeniem mienia Wód Polskich i infrastruktury publicznej są zgłaszane przez naszych pracowników odpowiednim służbom - organom Policji, Straży Miejskiej, Straży Rybackiej, Prokuratury.
Ich negatywne skutki najczęściej musimy usuwać jednak we własnym zakresie. Mimo patrolowania i monitorowania obiektów w sąsiedztwie rzek i zbiorników w danych regionie, prosimy również o wsparcie osób odwiedzających te tereny w celach rekreacyjnych. Zwłaszcza jeśli można kogoś złapać na gorącym uczynku. W ostatnim czasie dotarł do nas między innymi materiał filmowy, na którym widać jak para nastolatków wrzuca rower do koryta Odry w rejonie jazu na stopniu wodnym Ratowice, co mogło spowodować trwałe uszkodzenie urządzeń hydrotechnicznych. Apelujemy o odpowiedzialność i zrezygnowanie z tak bezmyślnych zachowań Razem zadbajmy o nasze wspólne dobro!
Poniżej prezentujemy garść przykładów tego typu zdarzeń, z jakimi na przestrzeni ostatnich 2 lat mieli do czynienia pracownicy Wód Polskich, na obszarze administrowanym przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu i terenie 7 podległych Zarządów Zlewni.
Zarząd Zlewni w Legnicy.
- Kradzież klapy na przepuście wałowym wału rzeki Kaczawy w Prochowicach.
- Kradzież elementów mechanizmów wyciągowych jazu Kanału Bobrek w Lisowicach.
- Incydent w zakresie uszkodzenia dna kanału ulgi Bolkowice oraz stopy wału przeciwpowodziowego poprzez przejeżdżanie ciężkim sprzętem dnem kanału oraz wzdłuż obwałowania.
- Incydent związany z paleniem ognisk i biwakowaniem w obrębie kanału zrzutowego suchego zbiornika Świerzawa.
Rozjeżdżanie wałów przeciwpowodziowych na terenie ZZ w Legnicy. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni w Lesznie.
- Kradzieże elementów trafostacji, foto-pułapek - kamer na terenach leśnych w obrębie urządzeń hydrotechnicznych.
- Włamania z kradzieżami do obiektów pompowni, gdzie niszczone były wnętrza budynków, zamki, kłódki, przedmioty.
- Kradzieże elementów krat pomostowych pompowni.
- Wandalizm - uszkodzone szafki pomiaru systemu monitorowania stanów wody, uszkodzone przewody.
Skradzione elementy pompowni na terenie ZZ w Lesznie. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni w Lwówku Śląskim.
- Kilkadziesiąt zgłoszonych aktów wandalizmu od początku 2018 roku.
- Graffiti na terenie suchych zbiorników przeciwpowodziowych.
- Celowe uszkodzenia mienia oraz włamania do obiektów.
- Rozjeżdżanie wałów i terenów w obrębie zbiorników przeciwpowodziowych.
Zdewastowany przez wandali suchy zbiornik przeciwpowodziowy na terenie ZZ w Lwówku Śląskim. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni w Nysie.
- Liczne dewastacje i akty wandalizmów na terenie zbiornika wodnego Nysa i hydrowęzła Lewin Brzeski.
- Nagminne niszczenie skarp wałów i ścieżek wałowych przez pojazdy.
- Celowe nagminne niszczenie kłódek na szlabanach.
- Dewastacja szlabanów oraz znaków drogowych i informacyjnych w obrębie budowli i terenów oddziaływania urządzeń hydrotechnicznych.
- Kradzieże metalowych urządzeń typu klapy zwrotne, elementy regulacyjne.
- Incydenty dotyczące zniszczenia elewacji murów oporowych.
Rozjeżdżanie wałów przeciwpowodziowych na terenie ZZ w Nysie. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni we Wrocławiu.
- Kilkaset aktów wandalizmów od początku 2018 roku.
- Stopień wodny Ratowice - wrzucenie przez młodzież roweru do koryta Odry w rejonie jazu, co mogło spowodować trwałe uszkodzenie urządzeń hydrotechnicznych.
- Stopień wodny Ratowice - malowanie na murach, kradzież pokryw i blach z urządzeń, niszczenie lamp oświetleniowych, wrzucanie do wody różnych przedmiotów.
- Stopień wodny Bartoszowice i Opatowice - dewastacje elewacji i płotu betonowego przez graficiarzy.
- Kanał Miejski we Wrocławiu - malowanie na murze wzdłuż kanału wyrazów uznawanych za wulgarne oraz prezentowanie tak zwanej "mowy nienawiści" i graffiti na murach.
- Teren wzdłuż kanału systematycznie zaśmiecany odpadkami i zabrudzany fekaliami.
- Ściana nabrzeża od śluzy Mieszczańskiej do mostu Dmowskiego dewastowana poprzez malowanie na murze wzdłuż nabrzeża graffiti na murach. Teren wzdłuż tego kanału również jest systematycznie zaśmiecany.
- Stopień wodny Różanka. Malowanie na ścianach budynku jazu graffiti.
- Kradzież kabli zasilających i sterujących oraz klapy zwrotnej na pompowni Nosocice.
- Kradzież i dewastacja słupowej skrzynki zasilającej poprzez wycięcie kabli na terenie pompowni Lubów.
- Wymalowanie graffiti na budynku pompowni Wojszyn i Nosocice.
- Rozjeżdżona korona prawego wału rzeki Odry miejscowości Kościerzyce.
- Dewastacja za pomocą graffiti urządzeń na wale Rataje.
Dewastacja kanału rzecznego na terenie ZZ we Wrocławiu. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni w Zgorzelcu.
- Uszkodzenia wału przeciwpowodziowego Nysy Łużyckiej w Łęknicy.
- Powstało w wyniku nielegalnego wjeżdżania quadami na niedawno wyremontowaną koronę wału.
Niszczenie wałów przeciwpowodziowych na terenie ZZ w Zgorzelcu. Fot. Wody Polskie.
Zarząd Zlewni w Zielonej Górze.
- Uszkodzenie mechanizmu podnoszenia zasuwy na terenie Nadzoru Wodnego w Sławie.
- Uszkodzenie słupka monitoringu stanu wody na terenie Nadzoru Wodnego w Sławie.
- Wybita szyba w biurowcu Zespołu ds. Obiektu Hydrotechnicznego oraz Nadzoru Wodnego w Słubicach.
- Uszkodzenie przęsła ogrodzenia panelowego w siedzibie Zespołu ds. Obiektu Hydrotechnicznego w Cigacicach
- Zdewastowanie poprzez utworzenie dzikiego zjazdu z wału przeciwpowodziowego Odry w Bytomiu Odrzańskim.
Uszkodzony słupek monitoringu stanu wody na terenie ZZ w Zielonej Górze. Fot. Wody Polskie.
Zespół Komunikacji Społecznej i Edukacji Wodnej RZGW we Wrocławiu.